Book description

Мавзунинг долзарблиги: Дунё миқёсида ҳар йили шикастланишлар оқибатида 5 млн ўлим ҳолати юз берган бўлса, бу курсаткич 2030-йил 8,5 млн га етиши мумкин (Миронов С.П. 2013 Holder Y. 2011). Оғир жароҳатланишлар туфайли ўлим ҳолатининг 15% кекса ёшдаги аҳоли улимига тўғри келса, 2/3 қисми 15-24 ёшдаги аҳоли ўлимига тўғри келади (Murray C.L., Миронов 2020). 2000-йил Бутунжаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг Европа комиссияси Европа давлатларида шикастланишларни стандартлаштирилган мониторинг тизимини жорий этиб маълумотлар базаси шакиллантирилди.
Аналитик ҳисоботлар Европанинг 25 мамлакатида травматизм ҳолати ҳар уч йилда бир бор ўтқазилади (Injury Data Base-1DB, Gosselin R.А.et el. 2020). 2019-2021 йиллар маълумотларига кўра травматизмда ўлим кўрсаткичи юрак кон томирлар, ўсма касалликлари ва нафас аъзолари касалликларидан сўнг тўртинчи ўринда бўлиб аҳолининг ҳар 100 минг тасидан ўртача 37,0 тасида кузатилиб 25,0 тадан (Испанияда) 132 тагача (Литвада) кузатилган. 
Ўлимга сабаб бўлувчи асосий сабаблар ўз-ўзига қасд қилиш (24%) йиқилиш (17,8%) ва йўл транспорт ҳаракати (17%) фавқулодда кўзда тутилмаган ўлим ҳолатларининг улуши нисбатан кўпроқ бўлиб 68%ни ташкил этган.